Elaboracja - Narzędzia dla początkujących cz.5 - Usuwanie zakleszczonej łuski

30-01-2025

Cykl „Elaboracja - Narzędzia dla początkujących” omawia podstawowe procesy i narzędzia wykorzystywane w elaboracji. To cykl powstały z Waszych pytań i sugestii. Staramy się poruszać tu absolutne podstawy, bez których jednak często ciężko rozpocząć elaborację. Dziś zajmiemy się tematem usuwania zakleszczonych w matrycy łusek. Choć nie jest to coś co zdarza się zbyt często, to jednak problem może wystąpić, szczególnie na początku naszej przygody z elaboracją. Warto wiedzieć jak z tym sobie poradzić, aby nie uszkodzić matrycy jak i w miarę szybko i sprawnie kontynuować naszą pracę.

Blog nie tylko o broni palnej - Elaboracja - Narzędzia dla początkujących cz. 5 - Usuwanie zakleszczonej łuski z matrycy.

Zakleszczenia w praktyce dotyczą matryc formatujących, szczególnie FL (czyli formatujących całą łuskę) i w zdecydowanej większości w kalibrach karabinowych. Łuska przed formatowaniem w tych kalibrach powinna być nasmarowana lubrykantem. Za mało lub za dużo płynu powoduje różne problemy. Zbyt mała ilość może skutkować zakleszczeniem łuski, zbyt duża - jej deformacjami podczas formatowania.

Blog nie tylko o broni palnej - Elaboracja - Narzędzia dla początkujących cz. 5 - Usuwanie zakleszczonej łuski z matrycy.

Pokażemy w tym odcinku jak poradzić sobie z zakleszczeniami łuski w matrycy. Do prezentacji niezbędna będzie oczywiście matryca formatująca, prasa, łuski oraz narzędzie do usuwania zakleszczonych w matrycy łusek. Zakleszczenia mogą być jednym z dwóch rodzajów - mamy utknięcie całej łuski w matrycy, łącznie z trzymaniem jej w uchwycie łuski, oraz urwanie kryzy i pozostawienie łuski w matrycy ale już bez trzymania jej w uchwycie łuski. Pierwsze musimy usunąć mając matrycę w prasie, w drugim wypadku możemy wykręcić matrycę z łuską i usunąć ją poza prasą.

Blog nie tylko o broni palnej - Elaboracja - Narzędzia dla początkujących cz. 5 - Usuwanie zakleszczonej łuski z matrycy.

Na rynku mamy sporą ilość narzędzi do usuwania zakleszczonych łusek, my posłużymy się w naszym przykładzie narzędziem od firmy Forster. Narzędzie pozwala na sprawne i w miarę proste usunięcie łuski, bez potrzeby jej nawiercania, jak ma to miejsce w większości dostępnych narzędzi.

Blog nie tylko o broni palnej - Elaboracja - Narzędzia dla początkujących cz. 5 - Usuwanie zakleszczonej łuski z matrycy.

Oprócz narzędzia do usuwania łuski potrzebne będą nam klucze np. oczkowe oraz…

Blog nie tylko o broni palnej - Elaboracja - Narzędzia dla początkujących cz. 5 - Usuwanie zakleszczonej łuski z matrycy.

…solidny młotek. W tym wypadku lepiej użyć zwykłego młotka, gdyż młotek rusznikarski, mniejszy i lżejszy w swej budowie, może nie podołać zadaniu. Często trzeba bowiem przyłożyć w końcowej fazie sporo siły, a cięższy młotek pozwoli wykonać tą pracę łatwiej i szybciej.

Blog nie tylko o broni palnej - Elaboracja - Narzędzia dla początkujących cz. 5 - Usuwanie zakleszczonej łuski z matrycy.

Mamy zatem nasze „nieszczęście” - zakleszczoną łuskę w matrycy na prasie. Przy większej wprawie będziemy w stanie wyczuć, kiedy używana siła do formatowania łuski staje się już zbyt duża, i z łuską coś jest nie tak, a dalsza praca na dźwigni może doprowadzić do zakleszczenia łuski. Początkowo jednak często nie posiadamy takiej wiedzy, stąd też przypadki zakleszczenia częściej zdarzają się na początku naszej zabawy z elaboracją. Nie wyklucza to jednak takich zdarzeń i w późniejszym okresie.

Blog nie tylko o broni palnej - Elaboracja - Narzędzia dla początkujących cz. 5 - Usuwanie zakleszczonej łuski z matrycy.

Pierwsze co robimy przy takiej awarii, to odkręcamy kontrę ekspandera z trzepieniem. Mamy tu nakrętkę kontrującą oraz tuleję ustalającą ekspandera. Aby go wyjąć, musimy odkręcić obie.

Blog nie tylko o broni palnej - Elaboracja - Narzędzia dla początkujących cz. 5 - Usuwanie zakleszczonej łuski z matrycy.

Zdejmujemy obie nakrętki - nie powinno być większego problemu z ich odkręceniem, przy większej sile dokręcenie używamy odpowiedniego klucza do poluzowania. Próbujemy wyciągnąć ekspander ręką - w większości wypadków zakleszczenia niestety nie uda nam się ta sztuka.

Blog nie tylko o broni palnej - Elaboracja - Narzędzia dla początkujących cz. 5 - Usuwanie zakleszczonej łuski z matrycy.

Wtedy do gry wchodzi narzędzie do usuwania zakleszczonej w matrycy łuski. Nakręcamy odpowiedni adapter (mamy dwa w komplecie, do małych i większych ekspanderów). Dokręcamy go aż do wyczucia oporu.

Blog nie tylko o broni palnej - Elaboracja - Narzędzia dla początkujących cz. 5 - Usuwanie zakleszczonej łuski z matrycy.

Następnie posiłkując się kluczem, pomału dokręcamy adapter, który jednocześnie pomału wysuwa zakleszczony w łusce ekspander do góry. Nie musimy przy tym używać zbyt dużo siły - drobny skok gwintu i odpowiedni klucz ułatwiają to zadanie.

Blog nie tylko o broni palnej - Elaboracja - Narzędzia dla początkujących cz. 5 - Usuwanie zakleszczonej łuski z matrycy.

W pewnym momencie odczujemy wyraźny luz - możemy wyjąć wtedy ekspander z matrycy. Cała operacja, ze względu na długi i drobny gwint może trochę potrwać. Wykażmy się jednak odpowiednią cierpliwością, co zaowocuje usunięciem łuski i uratowaniem matrycy przed uszkodzeniem.

Blog nie tylko o broni palnej - Elaboracja - Narzędzia dla początkujących cz. 5 - Usuwanie zakleszczonej łuski z matrycy.

W naszym wypadku oprócz zakleszczenia ekspandera, ułamał się również trzpień. Wymaga to zakupu nowego trzpienia (są dostępne) i jego wymiany.

Blog nie tylko o broni palnej - Elaboracja - Narzędzia dla początkujących cz. 5 - Usuwanie zakleszczonej łuski z matrycy.

W tym celu wystarczy odkręcić końcówkę ekspandera, wyjąć pozostałość ułamanego trzpienia, włożyć nowy i ponownie skręcić. Niestety zapewne niezbędna będzie wtedy wizyta w sklepie lub zakup ze sklepu internetowego, co spowoduje czasowe wyłączenie tej matrycy z użytkowania.

Blog nie tylko o broni palnej - Elaboracja - Narzędzia dla początkujących cz. 5 - Usuwanie zakleszczonej łuski z matrycy.

Wracamy jednak do naszej zakleszczonej łuski. Mamy już usunięty ekspander z trzpieniem, a tym samym mamy swobodny dostęp do matrycy od jej góry. Ponieważ kryza nadal trzyma się łuski, nie możemy opuścić kolumny roboczej prasy, gdyż „spięta” jest ona z zakleszczoną łuską przez uchwyt łuski.

Blog nie tylko o broni palnej - Elaboracja - Narzędzia dla początkujących cz. 5 - Usuwanie zakleszczonej łuski z matrycy.

Dobieramy odpowiedni do naszej łuski wybijak (mamy dwa w komplecie). Przy jego pomocy, oraz przy użyciu młotka, wybijemy zakleszczoną łuskę z matrycy.

Blog nie tylko o broni palnej - Elaboracja - Narzędzia dla początkujących cz. 5 - Usuwanie zakleszczonej łuski z matrycy.

Wybijak wsadzamy tak, aby w całości zmieścił się w uwięzionej łusce.

Blog nie tylko o broni palnej - Elaboracja - Narzędzia dla początkujących cz. 5 - Usuwanie zakleszczonej łuski z matrycy.

Teraz używając młotka, sukcesywnie wybijamy łuskę z matrycy. Czasem wystarczy kilka uderzeń, czasem musi być ich więcej i wtedy muszą też być bardziej zdecydowane i mocniejsze. Przydaje się wówczas solidny młotek.

Blog nie tylko o broni palnej - Elaboracja - Narzędzia dla początkujących cz. 5 - Usuwanie zakleszczonej łuski z matrycy.

Tu po kilku uderzeniach młotka, zakleszczona łuska wychodzi z matrycy. Matryca uratowana :-)

Blog nie tylko o broni palnej - Elaboracja - Narzędzia dla początkujących cz. 5 - Usuwanie zakleszczonej łuski z matrycy.

Takiej łuski już nie używamy. Najwidoczniej jest ona już tak zdeformowana co do wymiarów, iż nie da rady jej sformatować, bez zbytecznego przecież zakleszczenia. Łuska nadaje się wyłącznie do wyrzucenia.

Blog nie tylko o broni palnej - Elaboracja - Narzędzia dla początkujących cz. 5 - Usuwanie zakleszczonej łuski z matrycy.

Warto wyrobić sobie nawyk mechanicznego uszkodzenia takiej łuski, np. przez zgniecenie kombinerkami szyjki, tak aby wyraźnie zaznaczyć, iż nie nadaje się ona już do użytku.

Blog nie tylko o broni palnej - Elaboracja - Narzędzia dla początkujących cz. 5 - Usuwanie zakleszczonej łuski z matrycy.

A jak procedura usunięcia zakleszczonej łuski wygląda w przypadku urwania kryzy? Sytuacja tak może się zdarzyć, gdy wyczujemy już zakleszczenie łuski i koniecznie chcemy ją jednak wyciągnąć przy pomocy samej prasy. Mocno ciągniemy w dół dźwignię… i może skończyć się to właśnie urwaniem kryzy łuski.

Blog nie tylko o broni palnej - Elaboracja - Narzędzia dla początkujących cz. 5 - Usuwanie zakleszczonej łuski z matrycy.

Sytuacja ma swoje zalety - wbrew pozorom. Możemy bowiem wyjąć matrycę z prasy i samo wybicie wykonać już poza nią. Ma to tą zaletę, że przy bardzo mocnym zakleszczeniu, nie uderzamy młotkiem przez matrycę w prasę, co może doprowadzić do jej uszkodzenia. Przed wykręceniem matrycy z prasy, usuwamy ekspander tak jak pokazaliśmy to wcześniej.

Blog nie tylko o broni palnej - Elaboracja - Narzędzia dla początkujących cz. 5 - Usuwanie zakleszczonej łuski z matrycy.

Jeśli matryca na zamontowaną tuleję Breech Lock jak w tym wypadku, odkręcamy ją, aby przypadkowo nie uszkodzić gwintu, jeśli matrycy osunęła by się przypadkowo podczas wybijania łuski.

Blog nie tylko o broni palnej - Elaboracja - Narzędzia dla początkujących cz. 5 - Usuwanie zakleszczonej łuski z matrycy.

Przy wybijaniu możemy skorzystać z imadła, jednak nie ściskamy nim gwintu, ani też nie opieramy się na nakrętce kontrującej. Rozwieramy szczęki imadła tak, aby ich górna część oparła się o czoło matrycy.

Blog nie tylko o broni palnej - Elaboracja - Narzędzia dla początkujących cz. 5 - Usuwanie zakleszczonej łuski z matrycy.

Takie ułożenie widzimy na powyższym zdjęciu - w imadło bez oporu wchodzi sama łuska, a matryca opiera się dołem o szczęki imadła. Zamiast imadła możemy użyć np. kawałka drewna z otworem o średnicy nieco większej niż średnica łuski.

Blog nie tylko o broni palnej - Elaboracja - Narzędzia dla początkujących cz. 5 - Usuwanie zakleszczonej łuski z matrycy.

Teraz analogicznie jak w pierwszym przypadku, używamy odpowiedniego wybijaka.

Blog nie tylko o broni palnej - Elaboracja - Narzędzia dla początkujących cz. 5 - Usuwanie zakleszczonej łuski z matrycy.

Wybijak musi wejść do łuski, a następnie uderzając w niego młotkiem, wybijamy zakleszczoną łuskę.

Blog nie tylko o broni palnej - Elaboracja - Narzędzia dla początkujących cz. 5 - Usuwanie zakleszczonej łuski z matrycy.

Po wyjściu łuski, wyciągamy wybijak.

Blog nie tylko o broni palnej - Elaboracja - Narzędzia dla początkujących cz. 5 - Usuwanie zakleszczonej łuski z matrycy.

Na powyższym zdjęciu widzimy łuskę z uszkodzoną (oderwaną) kryzą. Łuska oczywiście nadaje się jedynie do wyrzucenia. Również w tym wypadku warto ścisnąć kombinerkami szyjkę, wyraźnie oznaczając łuskę jako nie nadającą się do dalszego użycia.

Blog nie tylko o broni palnej - Elaboracja - Narzędzia dla początkujących cz. 5 - Usuwanie zakleszczonej łuski z matrycy.

Jak mieliście się okazję przekonać, dzięki odpowiednim narzędziom, problem jakim jest zakleszczona w matrycy łuska, jest dość prosty do rozwiązania. Narzędzie do usuwania zakleszczonej łuski warto mieć w swoim warsztacie, choć zapewne jego zakup wymuszony będzie dopiero… zakleszczeniem łuski :-) Tak czy inaczej na pewno narzędzie do usuwania zakleszczenia bez problemu nabędziecie w naszym sklepie.

 

Polecane artykuły

Elaboracja - narzędzia dla początkujących cz.2 - Montaż matryc.

Elaboracja - narzędzia dla początkujących cz.2 - Montaż matryc.

17-12-2024
Ledwie rozpoczęliśmy nowy cykl związany z elaboracją, o narzędziach dla początkujących, a już pojawiło się od Was sporo pytań i sugestii. Najczęściej pytacie o to jak prawidłowo...
Elaboracja - narzędzia dla początkujących cz.3 - Objętościowe dozowniki prochu.

Elaboracja - narzędzia dla początkujących cz.3 - Objętościowe dozowniki prochu.

30-12-2024
Odmierzanie czy ważenie prochu - to pytania często przez Was zadawane. I nie ma na nie jednoznacznej odpowiedzi. Zarówno ważenie jak i odmierzanie objętościowe mają swoje wady i zalety....
Elaboracja - narzędzia dla początkujących cz.4 - Wagi do prochu.

Elaboracja - narzędzia dla początkujących cz.4 - Wagi do prochu.

17-01-2025
Elaboracja - Narzędzia dla początkujących, to cykl blogów, który omawia podstawowe procedury i narzędzia związane z elaboracją. Pomysł na ten cykl podsunęli nasi klienci, pytając o...