Luneta obserwacyjna to najstarszy przyrząd optyczny, służący do obserwacji odległych planów, dzięki powiększeniu uzyskanemu przez układ optyczny. Jednak współczesne lunety obserwacyjne, z ich pierwowzorem mają niewiele wspólnego. Wpływ na to miał rozwój technologii i ciągłe udoskonalanie wszystkich elementów lunety. Pierwsze lunety dawały obserwatorowi obraz odwrócony, dziś otrzymujemy obraz naturalny w swym położeniu, dzięki zastosowaniu układu odwracającego.
Luneta obserwacyjna to jeden z rodzajów teleskopu, a więc przyrządu optycznego składającego się z obiektywu, okularu oraz układu odwracającego obraz, zamontowanego pomiędzy nimi. Współczesne lunety obserwacyjne to urządzenia, które umożliwiają uzyskiwanie dużych powiększeń i doskonałej jakości obrazu, przy stosunkowo kompaktowych wymiarach. Są jednocześnie zbudowane niezwykle solidnie, tak aby przetrwały trudy wędrówek i podróży.
Są niezastąpione do obserwacji krajobrazu, dzikich zwierząt w ich naturalnym środowisku, w myślistwie jak i w strzelectwie sportowym, do obserwacji trafień, jak i szacowania zgrubnego ewentualnych korekt, szczególnie w strzelectwie długodystansowym. W strzelectwie sportowym przy strzelaniu precyzyjnym praktycznie trudno sobie nawet wyobrazić strzelanie bez ich pomocy. Już na dystansie 25 m (a więc typowym dla strzelań pistoletowych) nie widać gołym okiem efektów naszej pracy na tarczy, nie mówiąc od dystansach 100 m czy więcej.
Wielkości podane na lunecie określają jej zakres powiększeń oraz średnicę obiektywu. Np. luneta 15-45x65 posiada powiększenia płynnie regulowane od x15 do x45 i obiektyw o średnicy 65 mm. Im większy obiektyw, tym więcej światła przekazuje układ optyczny i jaśniejszy mamy obraz, ale... i większą masę lunety. Ze względu na spory zakres powiększeń, każda z lunet obserwacyjnych dla komfortowej pracy wymaga odpowiedniego statywu, zapewniającego jej solidne mocowanie.
Większość lunet obserwacyjnych dostarczanych jest jednak bez statywu. Dlaczego? Ze względu na możliwość dobrania statywu do wymagań użytkownika. Jeden będzie potrzebował statywu umieszczanego na stole, drugi dużego, stojącego bezpośrednio na ziemi. Jednemu strzelcowi wystarczy zwykły statyw fotograficzny, inny poszukiwać będzie mega stabilnego, gwarantującego obraz bez drgań na najdalszym dystansie.
