Kupujemy sprzęt do elaboracji - Zestaw Budżetowy Plus

Temat, który często poruszacie w rozmowach z nami, to zakup pierwszego zestawu na start przygody z elaboracją. Generalnie rozmowa najczęściej kieruje się na dwa tory: kupić tanio, ale dobrze oraz co można nabyć za większą kwotę, tak aby maksymalnie ułatwić sobie pracę. W tym odcinku przybliżymy Wam naszą propozycję zestawu na start, który roboczo nazwaliśmy: Budżetowy Plus - czyli tam gdzie jest to możliwe oszczędzamy, ale i z drugiej strony, tam gdzie nie warto oszczędzać, nie robimy tego. W kolejnym odcinku pokażemy inne podejście, ale to jeszcze nie dziś.

Pierwszy z elementów niezbędnych w procesie elaboracji to myjka do łusek. Jak widzieliście już w naszych filmach i blogach, myjki mogą być różne: ultrasoniczne i wibracyjne (tumblery) z myciem na sucho lub mokro. Myjka jest niezbędna, aby umyć łuski używane z wszystkich resztek procesu spalania, co jest pierwszym etapem obróbki łuski. A w naszym zestawie to również pierwszy element, na którym możemy trochę zaoszczędzić.

W jaki sposób? Otóż zamiast kupować myjkę stricte do elaboracji, możemy wykorzystać (o ile mamy takową w domu, a majsterkowicze, szczególnie ci zajmujący się elektroniką, często taką mają) małą, amatorską myjkę ultradźwiękową (ultrasoniczną lub często określaną też krótko: soniczną). Nawet jeśli takiej nie mamy, to jej nabycie nie nastręcza większych problemów a i nie jest zbyt dużym kosztem. Mała nie zmieści zbyt wielu łusek, ale… na początek będzie idealna. I tania.

Myjka utrasoniczna, myje zanurzone w cieczy do niej wlanej, przedmioty, przy pomocy pękających pęcherzyków wody, generowanych przez ultradźwięki. Taka myjka jest stosunkowo cicha w działaniu, jednak nie wyczyści łusek tak dobrze jak rotacyjny tumbler. Na początek będzie jednak w zupełności wystarczająca.

Aby proces mycia był skuteczny, niezbędny jest specjalny płyn, a dokładniej koncentrat do mycia łusek, np. One Shot od Hornady. Do dużej myjki dodajemy objętość zakrętki tego płynu, do takiej małej, ultrasonicznej, wystarczy 1/3 nakrętki. Resztę uzupełniamy zwykłą wodą z kranu.

Po myciu i wyschnięciu łusek, niezbędny będzie pierwszy pomiar (z kilku, które dokonujemy podczas całej elaboracji). Tym razem to pomiar długości łuski, która musi mieścić się w zakresie przewidzianej normami SAAMI lub CIP (dla amunicji cywilnej lub wojskowej). Jeśli łuska jest za krótka - niestety musimy ją wyrzucić. Jeśli za długa - skrócić. W przypadku gdy mieści się w założonych tolerancjach, przechodzimy z nią do kolejnego procesu. Do pomiaru najlepiej wykorzystać suwmiarkę elektroniczną. Dobrą suwmiarkę nabędziemy za ok kilkadziesiąt zł.

Niezwykle ważne są uniwersalne tacki, najlepiej co najmniej 2. Będą potrzebne przy praktycznie każdym etapie, a dwie dają nam możliwość trzymania obrabianych łusek, w jednej te przed danym procesem, w drugiej już po obróbce na danym etapie. Pozwoli to nam zachować porządek, i uchroni przed ominięciem którejś z łusek, gdy będziemy zmuszeni przerwać dany proces (nawet z tak banalnego powodu, jak… otwarcie drzwi i odebranie paczki od kuriera ;-) )

Wspominaliśmy o skracaniu zbyt długich łusek - i tu mamy do wyboru wiele narzędzie, wśród nich ręczny frez do skracania łusek od Lee Precision. Narzędzie proste, skuteczne i bardzo tanie. Czyli kolejny element, na którym możemy trochę zaoszczędzić.

Oprócz samego frezu niezbędny będzie tzw. pilot do danego kalibru. To trzpień o długości dostosowanej do wymiarów łuski danego kalibru, z mniejszym trzpieniem ustalającym. Pilot wkręcamy do otworu w środkowej części frezu i nasuwamy na niego łuskę, tak aby mniejszy trzpień wysunął się przez kanał ogniowy i gniazdo spłonki. Zapewnia nam to równą obróbkę szyjki łuski.

Po skróceniu szyjki zawsze, a najlepiej przy każdej łusce, należy obrobić zewnętrzną i wewnętrzną krawędź szyjki łuski (w kalibrach karabinowych). I tu bardzo wygodne narzędzie oferuje Lee Precision - Case Conditioning Kit - które obrabia nam szyjkę, gniazdo spłonki oraz zawiera frez do skracania łuski, jednak nie jest on tak wygodny jak prezentowany powyżej Lee Cutter.

Kolejne etapy to obróbka łuski w prasie i kolejnych matrycach. W przypadku kalibrów karabinowych, niezbędny będzie lubrykant do łusek, zapewniający odpowiednią pracę nad nimi, szczególnie w matrycy formatującej i zapobiegający zakleszczeniu się w niej łuski. Tu znów sięgamy po preparat z serii One Shot od Hornady, tym razem to Case Lube.

Teraz czas na zawodnika wagi ciężkiej i to narzędzie, z którym utożsamia się elaborację - prasę. Proponujemy tu prasę Lee Challenger, będącą solidną prasą z ramą typu „O” (czyli zamkniętą), pozwalającą na pracę z najcięższymi przypadkami, a jednocześnie nie rujnującą naszej kieszeni. Tym bardziej, że nadal dostępne są zestawy „urodzinowe”  oferowane w komplecie z matrycami do wybranego kalibru.

To świetna oferta, gdyż porównując ceny, tu otrzymujemy praktycznie matryce w gratisie, czyli kolejna oszczędność na start. Lee dorzuca nie byłe jakie matryce, gdyż mówimy tu o matrycach Lee Pacesetter Breech Lock. W komplecie, w zestawie mamy matryce: formatującą (Full Lenght Sizing Die), osadzającą pocisk (Bullet Seater) oraz matrycę do robienia zacisku szyjki łuski na pocisku (factory crimp die). Do tego otrzymujemy uchwyt łuski do danego kalibru oraz miarkę objętościową w formie łyżeczki pomiarowej.

Prasa Lee Challenger III to specjalna, rocznicowa wersja najlepszej i najmocniejszej prasy jednostanowiskowej amerykańskiego producenta. To jeden ze sposobów, w jaki firm Lee świętuje 40-lecie swojego bestsellerowego produktu - niezawodnej, ergonomicznej, doskonale wykonanej prasy Lee Challenger. W końcu to najlepiej sprzedająca się prasa na świecie, wymaga więc specjalnej oprawy. Na czym zyskujemy my - użytkownicy :-) Sama firma Lee to czołowy producent sprzętu do elaboracji, założona przez Richarda Lee, oferuje doskonałe produkty w świetnych cenach od ponad 70 lat.

Najnowsza prasa Lee Challenger III udanie kontynuuje tradycje swoich poprzednich generacji. Przede wszystkim solidność - dba o nią rama w kształcie litery O (O-Frame). Takie rozwiązanie zapewnia zwiększoną sztywność (względem konstrukcji otwartej typu C). Przekłada się to na stabilność pracy i większą dokładność obrabianej łuski. Sama prasa wykonana jest z odlewu aluminiowego ze stalowymi wzmocnieniami w newralgicznych punktach co zapewnia jej wieloletnie i niezawodne użytkowanie, nawet przy najcięższych pracach z dużymi kalibrami.

Prasa jest ergonomiczna, pole robocze jest łatwo dostępne i bardzo dobrze widoczne, mechanizm ramienia prasy zapewnia płynne i precyzyjne działanie. Jednocześnie prasa jest uniwersalna - bez problemu przygotujesz przy jej pomocy małe kalibry pistoletowe, średnie i większe karabinowe, jak i najcięższą kategorię, długich nabojów typu Magnum. Do tego jest zgodna z akcesoriami różnych producentów. Możesz w niej stosować matryce Lee (co bez dwóch zdań jest najlepszym wyjściem), ale bez najmniejszego problemu użyjesz też matryc RCBS czy Redding.

Do tego dzięki systemowi szybkiej wymiany matryc Lee Breech Lock, ułatwisz sobie pracę tak, jakbyś stosował prasę wielostanowiskową. Wystarczy jedynie, że zaopatrzysz się w odpowiednią ilość tulei Smart Lock i ustawisz daną matrycę, kontrując ją do tulei. Następnie wymieniasz komplet: tuleja z dokręconą do niej matrycą, który to układ zachowuje cały czas zadane głębokości osadzenia, i nie wymaga kalibracji po każdorazowym montażu matrycy.

Użytkowanie prasy jest też bezpieczne - dba o to system wyłapywania spłonek (które nie będą rozsypywały się po podłodze Twojego warsztatu) czy mechanizm blokowania ramienia prasy. Do tego prasa pomyślana jest jako urządzenie modułowe, które łatwo rozbudujesz o kolejne narzędzia, jak np. osadzarka spłonek. W zestawie oprócz samej prasy mamy duży i mały podajnik do spłonek, tuleję Smart Lock i klucz oczkowy.

I choć prasa oferuje prosty podajnik z osadzarką spłonek, to jest to element, na którym nie warto oszczędzać. Dużo wygodniej, pewniej, bezpiecznej i szybciej będzie korzystać z osobnej, ręcznej osadzarki spłonek, np. z Lee Priming Tool, będącej sporym zestawem, zawierającym tackę, osadzarkę spłonek małych i dużych, rączkę osadzarki oraz komplet uchwytów do różnej wielkości łusek.

Zestaw Lee Priming Tool & Shell Holders zawiera osadzarkę spłonek Auto-Prime dostarczaną w gustownym pudełku, w którym również otrzymujesz zestaw ośmiu uchwytów do łusek (shell holdery / łusko-trzymacze), które „obsługują” ponad 130 różnych kalibrów.

Oprócz dostarczonych uchwytów, w pudełku masz miejsce na kolejne 10 uchwytów. Zatem jeśli potrzebne będzie poszerzenie zestawu o kolejne obsługiwane kalibry, masz już zapewnione miejsce na ich przechowywanie. Jednym słowem - porządek w gratisie :-) Shellholdery w zestawie to nr 1, 2, 3, 4, 5, 11, 12 i 19.

Odmierzanie prochu to kolejny z etapów elaboracji - bardzo ważny. Od dokładności odmierzenia naważki, zależy zarówno nasze bezpieczeństwo jak i osiągi oraz powtarzalność elaborowanej amunicji. Mówiąc krótko - tu nie warto oszczędzać. Ale warto ułatwić sobie prace.

I skompletować zestaw składający się z bardzo dobrego dozownika objętościowego Lee Perfect Powder Measure, pozwalającego na szybkie, w miarę dokładne przygotowanie wstępnej naważki, której wagę następnie zweryfikujemy na wadze elektronicznej. Zaoszczędzi nam to sporo czasu.

Jako wagę elektroniczną proponujemy Hornady M2 Bench Digital Scale. To mała, lecz bardzo precyzyjna, elektroniczna waga do prochu. Wykorzystuje to same, wysokiej jakości mechanizmy, które znajdują się w topowej wadze Auto Charge Pro. Dzięki sporemu zakresowi pomiarowemu (do 1500 grains) wagą Hornady M2 Bench możesz ważyć nie tylko proch, ale również pociski, łuski, spłonki jak i gotowe naboje, a tym samym wykorzystać ją do selekcji komponentów w celu uzyskania jak największej precyzji.

Do tacki wagi przesypiemy naważkę odmierzoną objętościowo, a następnie będziemy dosypywać proch, wręcz po ziarenku, do momentu uzyskania wymaganej naważki. Tu pracę wspomożemy sobie kolejnym narzędziem - tzw. tricklerem, czyli mikrodozownikiem prochu np. od firmy Redding.

Duży i czytelny wyświetlacz Hornady M2 Bench pokazuje wynik pomiaru z dokładnością do 0,1 grain. Waga umożliwia również zmianę jednostek w zależności od preferencji użytkownika, również w czasie ważenia. Posiada również regulowane stopki oraz wbudowaną poziomicę, ułatwiającą wyrównanie urządzenia. Przed użyciem wagę należy włączyć na ok 15 min w celu uzyskania stabilności pracy elektroniki, następnie skalibrować załączonymi ciężarkami, wyzerować po ustawieniu na niej tacki oraz w miarę możliwości ekranować od zakłóceń elektromagnetycznych, takich jak telefony komórkowe, nadajniki WiFi czy silniki elektryczne.

Nie zapomnijmy o narzędziu do rozcalania amunicji, niezbędnym jeśli osadzimy pocisk zbyt głęboko, lub będziemy mieć do czynienia z innym defektem amunicji, a będziemy chcieli odzyskać np. pocisk i proch. Tu na początek świetnie sprawdzi się młotek kinetyczny - narzędzie niezawodne i tanie.

Tym samym dobrnęliśmy do końca naszego zestawu Budżet Plus. A co Wy o nim sądzicie? Macie może inne propozycje? A może czekać na zestaw bardziej rozbudowany? To już niedługo… :-)